BÁO QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN PHỎNG VẤN GS.TRẦN VĂN THỌ VỀ QUAN HỆ VIỆT TRUNG

(SGĐT): chỉ trích đăng lại phần bị báo Quân đội nhân dân lượt bỏ, vì sgdt thấy là đoạn “sát sườn” nhất.

MỸ HẠNH (thực hiện) Cuối tuần trước phóng viên Mỹ Hạnh của báo Quân đội nhân dân liên lạc muốn phỏng vấn về cuộc đối thoại trí thức Việt Trung hai năm trước, đặc biệt phần nội dung về Biển Đông. Tôi đã gửi cho họ bản tổng kết (16 trang) đề nghị họ trích những phần họ quan tâm làm thành bài phỏng vấn. Theo đó, phóng viên đã biên soạn một bài mới dưới dạng bài trả lời phỏng vấn và chủ yếu xoay quanh vấn đề Biển Đông. Nhận được bản thảo đó tôi đã sửa chữa, bổ thành bản cuối cùng như dưới đây. Quân đội nhân dân đã đăng thành 2 kỳ trong các ngày 22 và 23/5/2014. Rất tiếc những đoạn cuối (phần bôi đỏ dưới đây) đã bị lượt bỏ phần lớn. 

- Theo giáo sư, để có được mối quan hệ tương kính, tin cậy và hiểu biết lẫn nhau với Trung Quốc như ông đề cập ở trên, Việt Nam chúng ta cần những gì?

GS.Trần Văn Thọ (23/5/2014): Trước hết, Việt Nam phải từng bước vững chắc phát triển thành một nước giàu, mạnh, dân chủ, văn minh theo những chuẩn mực phổ quát mà các nước tiên tiến đã đạt được và nhiều nước khác đang hướng tới. Muốn vậy, cần cải cách thể chế mới động viên được các nguồn lực, nhất là nguồn nhân lực có cả trong và ngoài nước, hướng vào các mục tiêu ấy. Hiện nay, nội lực Việt Nam suy yếu trầm trọng, cụ thể là đạo đức xã hội suy đồi, bộ máy nhà nước yếu kém, giáo dục, y tế, nghiên cứu khoa học đang xuống dốc. Không cải cách thì không phát triển mạnh mẽ.
Một nước Việt Nam suy yếu thì không thể tạo quan hệ bình đẳng, tương kính với Trung Quốc, một nước hiện nay có nền kinh tế lớn gần 60 lần Việt Nam, chỉ tính thu nhập đầu người, Trung Quốc cũng cao gần 4 lần Việt Nam. Tôi muốn nhấn mạnh thêm một điểm là Việt Nam phải theo đuổi một chế độ chính trị tốt hơn Trung Quốc thì chất lượng phát triển mới hơn nước láng giềng khổng lồ nầy và sẽ được thế giới đánh giá cao, từ đó Việt Nam sẽ có một sức mạnh mềm đủ để Trung Quốc nể trọng.

Thứ hai, trong quan hệ với Trung Quốc, nhất là về kinh tế và ngoại giao, Việt Nam cần tránh xem Trung Quốc là ngoại lệ, là đặc biệt. Bây giờ thì ai cũng thấy hậu quả của “bốn tốt” và “14 chữ vàng”. Từ lâu tôi rất dị ứng với cụm từ “hợp tác toàn diện” trong 14 chữ vàng. Bốn chữ đó đã đưa đến hậu quả là kinh tế Việt Nam ngày càng lệ thuộc Trung Quốc. Hàng hóa Trung Quốc tràn ngập thị trường, nhập siêu của Việt Nam đã lên mức bất thường, Trung Quốc thắng thầu rất nhiều dự án lớn, lao động nhập cư trái phép quá nhiều, v.v…  Đã lệ thuộc thì không thể có tương kính, tin cậy lẫn nhau.  Cũng cần nói thêm là chủ trương “khép lại quá khứ, hướng tới tương lai” cũng phải áp dụng cho các nước khác như Pháp, Mỹ, chứ không thể dành đặc biệt cho Trung Quốc.  Cụ thể là việc kỷ niệm hay không kỷ niệm các sự kiện lịch sử phải được áp dụng một cách nhất quán với mọi trường hợp. (TVT)